راهنمای کاشت نهال بادام دیم

بادام كار آيي بالايي در مصر ف آب و توليد ميوه دارد و از آن به عنـوان يـك درخـت مقاوم به خشكي نام برده مي‌شود. همچنين بادام درختي است كـه در برابـر زمـين هـاي آهكي تا حد زيادي مقاومت دارد و مي‌تواند در اين اراضي كشت شود.

مدار آب مصرفی درختان بادام

یك هكتار باغ بادام آبي بارور در سال در حدود شش تا هشت هزار متر مكعـب آب نياز دارد. در باغ هاي ديم آب مصرفي فقط با بـاران تـأمين مـي‌شـود و در منـاطقي كـه بارندگي سالانه زير 400 ميلي متر است، نظام كاملاً ديـم ريـسك بـالايي دارد . آنچـه در مورد بادامكاري ديم بايد مدنظر قرار گيرد توجه به پراکندگی مناسب بارندگي در ماههاي مختلف سال است.

در شرايط ديم به دليل محدوديت در تأمين آب، روش هايي كه باعث حفظ رطوبـت و كاهش هدر رفت آب باشند اهميت دارند. هدررفت آب در خاك ممكن است بـه دو صورت كلي اتفاق بيفتد: نفوذ بيش از حد آب در داخل خاك

 هدر رفتن آب از طريق روان آب

در باغهاي ديم مديريت نزولات آسماني و كاهش تبخير و تعریق و افـزايش بـازده جذب آب توسط گياه اهميت دارد . اگر ترتيبي داده شود كه در نواحي بين درختـان كـه تراكم ريشه كم است سطح زمين نفوذ ناپذير شود و محل نفـوذ آب درسـت در قـسمت  تجمع ريشه باشد، بارندگي مختصر باعث نفوذ عمقي آب در محل هـاي حـضور ريـشه مي‌شود و آب براي مدت بيشتري در دسترس ريشه قرار مي‌گيرد. در ايـن روش سـعي مي‌شود كه فاصله بين درختان (سامانه آبگير ) به سطح نفوذ ناپذير يا بـا نفوذپـذيري كـم تبديل شود و آب باران را با شيب اندكي كه در اين سطوح ايجاد شده است بـه منطقـه گسترش ريشه‌ها هدايت كنند.

انتخاب منطقه و مكان‌يابي براي احداث باغهاي جديد ديم

 توجه به چند اصل مهم قبل از احداث باغ بادام ديم مي‌تواند موفقيت توليد را تا حد بالايي افزايش دهد. قبل از هر گونه اقدام به آماده سازي و كشت بايد از تطابق شرايط منطقه با نيازهـاي اقليمي بادام مطمئن شد. بايد به سابقه باغداري و كشت بادام در منطقه نيز توجـه كـرد .

جهت شيب زمين هم نقش مهمي در حفظ رطوبـت خـاك دارد. در شـيب هـاي رو بـه شمال به دليل دريافت حرارت تجمعي كمتر ، ميزان رطوبت نسبي خاك نسبت به سـاير شيب‌ها بالاتر است. نكته ديگر انتخاب مكان با توجه بـه ميـزان و پراكنـدگي بارنـدگي سالانه و رطوبت نسبي محيط است.

چاله‌هاي كاشت نهال بادام

در حوضه هاي نفوذ تعيين شده در اواخر مرداد ماه يـا شـهريور مـاه اقـدام بـه حفـر چاله‌ها مي شود. ابعاد گودال بايد در حدود 100 در 120 سـانتي متـر و عمـق آن در حـدود 100 سانتيمتر باشد. البته ابعاد گودال با توجه به نوع خاك و ميزان رطوبت و عمق خاك حاصلخيز متغير خواهد بود. در خاك هاي با عمق و حاصـل خيـزي بيـشتر، چالـه هـا ي كوچكتري مي‌توان حفر كرد ولي در خاك هاي كم عمق رعايـت ابعـاد چالـه و اصـلاح خاك آن به منظور حمايت از ريشه ضروري است.

پركردن چاله‌ها با کود مناسب

علاوه بر استفاده از خاك سطحي از مواد ديگري چون كود دامي، پرليت، پوشـال بـرنج ، سـوپر جـاذب يـا مـواد ديگري كه نفوذ پذيري را افزايش مي‌دهند بايد استفاده كرد. در ته چالـه مقـداري كـود دامي پوسيده به همراه كود فسفاته و كود پتاسه ريخته مي‌شـود. در صـورت اسـتفاده از سوپر جاذبها، تا حدود 20 سانتيمتري از ته چاله را با مخلوط كودها و سوپرجاذب پر مي‌كنند و بر روي آنها لايه نازكي از خاك سطحي مي‌ريزنـد و سـپس نهـال يـا بـذر ها كشت مي‌شود. سطح چاله بايد پايين تر از حوضه آبگير باشد تا با شيب ي ملايم آب را بـه محل كشت برساند. اگر از نهال استفاده مي‌شود بايد در انتقال نهال بادام دقـت كـرد تـا ريـشه هـا دچـار بادزدگي نشوند و حتي آنها را قبل از كاشت نيز در زير خاك نگهداري كـرد تـا آسـيب نبينند.

آماده کردن بذر بادام برای کاشت

بذرهاي انتخاب شده بايد تازه و مربوط به حداكثر يك سال قبل باشند. بـذرها بايـد براي رفع ركود و نياز سرمايي، مدتي را در شرايط سرمادهي مرطوب سپري كنند. بـراي سرمادهي مرطوب مي‌توان از جعبه هاي چوبي يا پلاس تيكي استفاده كرد. يك لايه شن يا ماسه مرطوب و يك لايه بذر كه با قارچ كش تيمار شده باشد و قـبلاً هـم بـه مـدت 24 ساعت در آب 30 درجه سانتي گراد قرار گرفته باشد به طـور متنـاوب در جعبـه ريختـه مي‌شود. سپس اين جعبه ها بـراي مـدت يـك مـاه در دمـاي بـين دو تـا هفـت درجة سانتيگراد قرار مي‌گيرند. علامت زمان خاتمه دوره ركود، شكسته شدن و ترك خوردن پوسته بذر است ولي نبايد ريشه از آن خارج شده باشد. در هر گودال بايد دو تا سه بذر كاشته شود تا پس از سبز شدن، قـوي تـرين آنهـا را نگهداري و بقيه را حذف كرد.

زمان کاشت بذر بادام

اگر منطقه دارای زمستان سرد باشد بذرها در اواخر زمستان کاشته می‌شوند.اما اگر سرمای شدید وجود نداشته باشد می‌توان بذرها را در اواسط پاییز کاشت. برای حفاظت از نهال در ابتداي فصل رويش و با افزايش دما، نها ل‌ها شروع به رشد مي‌كننـد و بايـد روي نهال‌ها را با بقاياي گياهي پوشاند.

فاصله کاشت بذرهای بادام

به علت جمع آوري آب از حوضه‌هاي آبگير ، فاصله كاشت در ختان بـادام ديـم بايـد بيشتر از بادام آبي باشد. بر اسـاس ميـزان بارنـدگي، تـراكم و فواصـل كاشـت درختـان به  صورت زير توصيه شده است:

استفاده ا ز لوله‌هاي پلاستيك ي سفيد رنگ به طول 50 سانتي متر يا به كار بردن محلول بردو نيز مي‌تواند تنه را از آفتاب سوختگي حفظ كند.

آبیاری تکمیلی درختان بادام

آبياري تكميلي باغ بادام معمولاً به دو منظور انجام مي‌شود: حفظ كيفيت مغز - تشكيل جوانه‌هاي گل كافي براي سال بعد در مناطقي كه ميزان بارندگي از 400 ميليمتر كمتر است بايـد در طـول فـصل رشـد چندين نوبت آبياري تكميلي بـراي درخـت در نظـر گرفـت كـه در سـا لهـاي اول در هرنوبت مقدار 20 -15 ليتر آب در اختيار هر درخـت قـرار مـي‌دهند و در سـال هـاي باردهي اين مقدار به 40-20 ليتر به ازاي هر درخت در هر نوبت افـزايش مـي يابـد. در وضعيت ديم چنانچه آب كافي در دسترس گياه قرار نگيرد، عوارضي همچون چـسبيدن پوست سبز به پوست سخت، كاهش اندازه ميوه و مغز، هجوم كنه هـا، چـوب خوارهـا و گاهي خشك شدن درخت مشاهده مي‌شود. گاهي يك عـدد لولـه پوليكـا بـراي آبيـاري تكميلي در كنار نهال تعبيه مي‌شود كه شيلنگ آبياري را به آن متصل مي‌كنند.

در باغهاي ديم رطوبت مورد نياز تا اوايل خرداد از ذخيره آب منطقـه ريـشه تـأمين مي‌شود، ولي بعد از آن به ويژه در مناطقي كـه بارنـدگي‌هـا در ارديبهـشت مـاه متوقـف مي‌شود، به يك بار آبياري در اواسط خرداد ماه نياز است . همچنين در بادام براي القـا و تشكيل جوانه ها، در شهريور ماه نياز به آب كافي وجود دارد. بنابراين حداقل يك يـا دو نوبت آبياري تكميلي نيز از اواخر مرداد تا اواسط شهريور پيشنهاد مي‌شود. اين كار تاثير فراواني در ميزان عملكرد و افزايش كيفيت ميوه‌ها خواهد داشت. تأمين نكردن آب مورد نياز درخت در مراحل اوليه رشد ميوه باعث كوچك شدن آن و در مراحـل آخـر رشـد، باعث كوچك شدن و چروكيده شدن مغز آن مي‌شود.